خمیر مایه یا مخمر شکل بسیار ریز و کوچکی از قارچ تک سلولی است که دانشمندان آنرا میکروارگانیسم می نامند. در دسته بندهای بیولوژیکی؛ آنها به عنوان قارچ شناخته شده و عامل اصلی تبدیل قندهای تخمیر به الکل و دیگر محصولات جانبی حاصل از تخمیر محسوب می شود. امروزه فرایند بیوشیمیایی که باعث بالا یا ورآمدن خمیر بوسیله مخمر می شود بنام فرایند تخمیر (Fermentation) شناخته می شود. صدها نوع و گونه مختلف از مخمر وجود دارد. نام علمی نوعی از مخمر که به نام مخمر نانوایی شناخته می شود. ساکارومایسس سرویزیه (saccharomyces cerevisiae) است. است نام علمی ساکارو به معنی قند و مایسس به معنی گیاه قارچی است. نام گونه نیز، سرویزیه، کلمه ای رومی و به معنی الهه زراعت می باشد. مخمر یکی از اجزای ضروری در پخت نان می باشد. استفاده از مخمر در این محصولات می تواند موجب ورآمدن و توسعه و گسترش خمیر شده و به محصول نهایی پخت، بافت و عطر و طعم نان، شیرینی ، کیک و… بسیار مطلوب و دلپذیر می دهد.